Málið á rætur að rekja til þess að Samgöngustofa synjaði erindi Seatrips um að skráningu á skipinu Amelía Rose yrði breytt í skipaskrá þannig að það teldist gamalt skip en ekki nýtt.
Skipinu hefur ítrekað verið snúið í land af Landhelgisgæslunni að undirlagi Samgöngustofu vegna þess að það hefur siglt með of marga farþega of langt út á haf. Væri skipið skráð gamalt mætti flytja fleiri en tólf farþega um borð í því.
Forsvarsmenn fyrirtækisins voru ekki ánægðir með ákvörðun stofnunarinnar, sem var samþykkt af innviðaráðherra, kærðu hana og sökuð stofnunina um einelti.
„Sú meðferð sem Amelía Rose og Seatrips hafa fengið hjá Samgöngustofu er ekki hægt að kalla neitt annað en einelti. Vart er hægt að finna skýrara dæmi um mismunun opinberra aðila og misbeitingu valds,“ sagði í tilkynningu frá forsvarsmönnnum Seatrips þann 13. apríl í fyrra.
Samgöngustofa var sýknuð af öllum kröfum félagsins fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í fyrra.
Í dómi Héraðsdóms Reykjavíkur segir að lögð hafi verið fram gögn við rekstur málsins sem sanni að hafist hafi verið handa við smíði skipsins árið 2003, því sé ljóst að kjölur skipsins hafi ekki verið lagður fyrir 2001. Til þess að flokkast sem gamalt skip þarf kjölur að vera lagður fyrir árið 2001.
Snúið við í Landsrétti
Félagið áfrýjaði dómi héraðsdóms til Landsréttar, sem sneri dóminum við félaginu í hag. Í dómi Landsréttar vísaði hann til þess að í dómaframkvæmd hefði verið litið svo á að ekki væri þörf á því að krefjast ógildingar á ákvörðun lægra setts stjórnvalds þegar æðra stjórnvald hefði kveðið upp úrskurð í viðkomandi stjórnsýslumáli. Því til samræmis var litið til þess hvort efni væri til þess að ógilda úrskurð ráðherra.
Þá vísaði Landsréttur einnig til þess að óvíst væri við hvaða áfanga við smíðina skráð smíðaár væri miðað í haffærnisskírteini og öðrum gögnum frá siglingamálayfirvöldum í Mexíkó, þar sem skipið var smíðað. Svör þeirra við fyrirspurnum Samgöngustofu yrðu enn fremur að teljast óljós og misvísandi. Landsréttur lagði til grundvallar að enn væri ekki að fullu upplýst hvenær kjölur skipsins hefði verið lagður, þrátt fyrir framburð framkvæmdastjóra skipasmíðastöðvarinnar fyrir dómi
Því væri ekki unnt að fallast á kröfu Seatrips um að stofnunin breytti skráningu skipsins. Hins vegar var á það fallist með félaginu að rannsókn Samgöngustofu og innviðaráðuneytisins hefði verið ófullnægjandi. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi.
Telur niðurstöðuna bersýnilega ranga
Samgöngustofa undi ekki niðurstöðu Landsréttar og sendi málskotsbeiðni til Hæstaréttar. Í beiðninni segir að stofnunin telji að úrslit málsins hafi verulegt almennt gildi fyrir stjórnsýsluframkvæmd, rannsóknarreglu og sönnunarreglur í stjórnsýslurétti. Hún telji að með dómi Landsréttar séu gerðar ríkari kröfur til hennar um rannsókn máls við endurskoðun ákvörðunar um skráningu en áður hafi þekkst.
Lagt sé á hana að afsanna fullyrðingar Seatrips sem séu í ósamræmi við fyrri opinbera skráningu í Mexíkó og hjá Samgöngustofu. Að auki sé ekki tekið tillit til málshraðareglunnar og hversu lengi málið eigi að vera til rannsóknar þegar fyrir liggi ákvörðun og ekkert komið fram sem staðfesti að sú ákvörðun hafi verið röng. Loks geti það haft mikil áhrif á starfsemi Samgöngustofu og annarra ef ekki er unnt að reiða sig á staðhæfingar erlendra stjórnvalda við ákvarðanatöku
Þá telji stofnunin að dómur Landsréttar sé bersýnilega rangur.
„Að virtum gögnum málsins verður talið að dómur í því geti haft fordæmisgildi um atriði sem leyfisbeiðnin er reist á en jafnframt að á dómi Landsréttar kunni að vera ágallar, hvað varðar aðild málsins og kröfugerð, þannig að rétt sé að samþykkja beiðni um áfrýjun,“ segir í ákvörðun Hæstaréttar um málskotsbeiðnina.
