Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Sigvaldi Einarsson skrifar 11. desember 2024 11:00 Íslenskt samfélag stendur á krossgötum. Tækniþróun, leidd áfram af gervigreind, er að umbreyta atvinnulífi, menntun og daglegu lífi okkar á hraða sem við höfum aldrei áður séð. Á þessum tímamótum er mikilvægt að við stígum varlega fram en jafnframt með opnum huga gagnvart þeim fjölmörgu tækifærum sem eru fram undan. Hér eru helstu þættirnir sem móta þessa umbreytingu. Gervigreind sem drifkraftur nýsköpunar Gervigreind hefur orðið aðalafl í nýsköpun víða um heim, og Ísland getur ekki verið undanskilið þeirri þróun. Rannsóknir sýna að 44% nýrra fyrirtækja sem ná að verða milljarða fyrirtæki (unicorn) byggja starfsemi sína á gervigreind. Þetta hefur breytt leikreglum fyrirtækjarekstrar – ekki aðeins fyrir stórfyrirtæki heldur einnig fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki, jafnvel bakarí og smærri rekstur. Gervigreind bætir skilvirkni, minnkar sóun og skilar betri niðurstöðum á styttri tíma. Í stað þess að keppa við gervigreindina ættum við að nota hana til að bæta eigin vinnubrögð. Með því að samþætta AI-verkfæri í dagleg verkefni er hægt að losa mannauð undan endurteknum verkefnum og beina orku okkar í skapandi og flóknari verkefni. Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Tækniþróun ein og sér nægir ekki. Til að gervigreind þjóni samfélaginu þarf hún að vera þróuð og notuð á ábyrgðarmikinn hátt. Áskoranir tengdar hlutleysi í niðurstöðum og siðferðilegum álitamálum þurfa að vera viðurkenndar og leystar með skýrum reglum og stefnumótun. Til dæmis má nefna mikilvægi þess að tryggja jafnræði í aðgengi að gervigreindar tækni og að upplýsingarnar sem hún byggir á séu áreiðanlegar og sanngjarnar. Með skýrum leiðbeiningum og opinni umræðu getum við skapað traust á tækni sem hefur áður verið umdeild. Fræðsla – framtíðin er í menntun Menntun gegnir lykilhlutverki í að undirbúa samfélagið fyrir þá umbreytingu sem gervigreind hefur í för með sér. Með AI er hægt að bjóða upp á persónulega námsaðlögun, auðvelda nemendum að ná árangri og gera kennslu aðgengilegri fyrir alla. Þetta opnar dyr að jafnari tækifærum og fjölbreyttari nálgun við nám. Ísland hefur tækifæri til að verða leiðandi í notkun gervigreindar í menntun. Með því að innleiða nýjungar á þessu sviði getum við skapað námstækifæri sem laga sig að þörfum og getu hvers nemanda. Hvert stefnum við? Á þessum tímamótum er ljóst að framtíðin kallar á samstarf, framsýni og ábyrgð. Með því að nýta gervigreind og nýsköpun á skynsaman hátt getum við byggt upp samfélag þar sem allir njóta góðs af. Spurningin er: Hvernig getum við tryggt að gervigreind stuðli að betra samfélagi? Hvernig nýtum við þessi tækifæri á meðan við tökumst á við áskoranirnar? Höfundur er MBA nemandi hjá Akademías með áherslu á stafræna þróun og gervigreind. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Stafræn þróun Mest lesið Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Skipta ekki öll börn jafn miklu máli? Greiðslur Reykjavíkurborgar fyrir nám barna utan sveitarfélags Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Er sjálfbærni bara fyrir raungreinafólk? Saga Helgason skrifar Skoðun Börn í skjóli Kvennaathvarfsins Auður Magnúsdóttir skrifar Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nýr vettvangur samskipta? Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson skrifar Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Blikkandi viðvörunarljós Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir skrifar Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson skrifar Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson skrifar Skoðun Mannúð og hugrekki - gegn stríðsglæpum og þjóðarmorði Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Framtíð menntunar – byggjum á trausti, ekki tortryggni Helga Kristín Kolbeins skrifar Skoðun Fé án hirðis Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson skrifar Skoðun Gæludýr geta dimmu í dagsljós breytt Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Myllan sem mala átti gull Andrés Kristjánsson skrifar Skoðun Sjö mýtur um loftslagsbreytingar Kristinn Már Hilmarsson,Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Pírati pissar í skóinn sinn Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fáum presta aftur inn í skólana Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Rösk og reiðubúin fyrir landsbyggðina Hópur Röskvuliða skrifar Skoðun Icelandic Learning is a Gendered Health Issue Logan Lee Sigurðsson skrifar Skoðun Goðsögnin um UFS-sjóði sem róttækar „woke"- fjárfestingar Már Wolfgang Mixa skrifar Skoðun Framtíð Öskjuhlíðar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vanhæfur Sjálfstæðisflokkur Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland skrifar Skoðun Mannréttindabrot og stríðsglæpir Rússa í Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Sjá meira
Íslenskt samfélag stendur á krossgötum. Tækniþróun, leidd áfram af gervigreind, er að umbreyta atvinnulífi, menntun og daglegu lífi okkar á hraða sem við höfum aldrei áður séð. Á þessum tímamótum er mikilvægt að við stígum varlega fram en jafnframt með opnum huga gagnvart þeim fjölmörgu tækifærum sem eru fram undan. Hér eru helstu þættirnir sem móta þessa umbreytingu. Gervigreind sem drifkraftur nýsköpunar Gervigreind hefur orðið aðalafl í nýsköpun víða um heim, og Ísland getur ekki verið undanskilið þeirri þróun. Rannsóknir sýna að 44% nýrra fyrirtækja sem ná að verða milljarða fyrirtæki (unicorn) byggja starfsemi sína á gervigreind. Þetta hefur breytt leikreglum fyrirtækjarekstrar – ekki aðeins fyrir stórfyrirtæki heldur einnig fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki, jafnvel bakarí og smærri rekstur. Gervigreind bætir skilvirkni, minnkar sóun og skilar betri niðurstöðum á styttri tíma. Í stað þess að keppa við gervigreindina ættum við að nota hana til að bæta eigin vinnubrögð. Með því að samþætta AI-verkfæri í dagleg verkefni er hægt að losa mannauð undan endurteknum verkefnum og beina orku okkar í skapandi og flóknari verkefni. Siðferði og ábyrgð – lykillinn að trausti Tækniþróun ein og sér nægir ekki. Til að gervigreind þjóni samfélaginu þarf hún að vera þróuð og notuð á ábyrgðarmikinn hátt. Áskoranir tengdar hlutleysi í niðurstöðum og siðferðilegum álitamálum þurfa að vera viðurkenndar og leystar með skýrum reglum og stefnumótun. Til dæmis má nefna mikilvægi þess að tryggja jafnræði í aðgengi að gervigreindar tækni og að upplýsingarnar sem hún byggir á séu áreiðanlegar og sanngjarnar. Með skýrum leiðbeiningum og opinni umræðu getum við skapað traust á tækni sem hefur áður verið umdeild. Fræðsla – framtíðin er í menntun Menntun gegnir lykilhlutverki í að undirbúa samfélagið fyrir þá umbreytingu sem gervigreind hefur í för með sér. Með AI er hægt að bjóða upp á persónulega námsaðlögun, auðvelda nemendum að ná árangri og gera kennslu aðgengilegri fyrir alla. Þetta opnar dyr að jafnari tækifærum og fjölbreyttari nálgun við nám. Ísland hefur tækifæri til að verða leiðandi í notkun gervigreindar í menntun. Með því að innleiða nýjungar á þessu sviði getum við skapað námstækifæri sem laga sig að þörfum og getu hvers nemanda. Hvert stefnum við? Á þessum tímamótum er ljóst að framtíðin kallar á samstarf, framsýni og ábyrgð. Með því að nýta gervigreind og nýsköpun á skynsaman hátt getum við byggt upp samfélag þar sem allir njóta góðs af. Spurningin er: Hvernig getum við tryggt að gervigreind stuðli að betra samfélagi? Hvernig nýtum við þessi tækifæri á meðan við tökumst á við áskoranirnar? Höfundur er MBA nemandi hjá Akademías með áherslu á stafræna þróun og gervigreind.
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun
Skoðun Skipta ekki öll börn jafn miklu máli? Greiðslur Reykjavíkurborgar fyrir nám barna utan sveitarfélags Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson skrifar
Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun